Sức mạnh chữa lành của tinh thần P7: Thành kiến, định kiến

Thân tâm khác biệt và liên tục thay đổi

Con người được cấu tạo nên bởi hàng trăm tỷ tế bào khác nhau, chúng ta có bề ngoài giống nhau về mặt tổng thể nhưng sự thực mỗi người sẽ mỗi khác. Sự khác biệt về cơ thể được tạo ra chủ yếu do các yếu tố di truyền, ngoài ra ngay từ khi lọt lòng mẹ việc mỗi người được lớn lên trong những mỗi trường tự nhiên, tâm lý, xã hội khác nhau sẽ tạo nên cách nhận thức và tư duy khác nhau. Sự khác biệt giữa mỗi người là lẽ tất yếu của tự nhiên và chúng ta nên ghi nhớ điều này một cách cẩn thận bởi vì thực tế chứng minh đa phần những mối bất hoà là do chúng ta không nhớ điều cơ bản này đủ lâu.

Mỗi người khi lớn lên, tuỳ thuộc môi trường sống của mình mà sẽ hình thành nên những nhận thức khác nhau trên cơ sở đó họ sẽ suy nghĩ khác nhau, những cách giải quyết vấn đề khác nhau, hành động, lỗi sống cũng khác nhau.v.v.. Thân tâm mỗi người ngoài việc khác nhau giữa người này và người khác thì ngay trong chính bản thân mỗi người tình trạng của thân và trạng thái của tâm cũng liên tục có sự thay đổi ngày qua ngày, phút qua phút. Việc thay của thân và tâm là do sự thay đổi của điều kiện tự nhiên và môi trường sống bên ngoài cũng như do quá trình diễn biến theo quy luật tự nhiên bên trong các tế bào - quy luật cân bằng động.

Thành kiến, định kiến: sự chói buộc

Thành kiến và định kiến ở đây nói về cách nhận thức và xử lý vấn đề một cách cứng nhắc, làm cho thân tâm của họ khó đạt đến trạng thái hoà hợp tự nhiên, bởi vì với những người có nhiều thành kiến, định kiến thì trong tâm trí của họ khó lòng đạt được trạng thái bình an, với việc lúc nào cũng để cho những thành kiến, định kiến ràng buộc tâm trí của người đó không thể tiếp nhận được những gì đang diễn ra một cách sinh động, mới mẻ.

Người có nhiều thành kiến, định kiến luôn muốn mọi việc phải diễn ra theo thành kiến định kiến của mình, tức là phải xảy ra theo cái mà tâm trí của họ cho là đúng. Vì thế thay vì có những hành động, lời nói, việc làm phù hợp với những quy luật của tự nhiên thì họ lại đưa ra những quyết định dựa trên những nhận thức cũ kĩ.

Nếu so sánh việc một người hành động dựa trên thành kiến, định kiến với một người hành động dựa trên những điều thực tế đang diễn ra thì khác nhau một trời một vực. Khi quen với việc tâm trí trở về với cơ thể để từ đó đưa ra những hành động, lời nói phù hợp sẽ luôn tạo ra những kết quả tốt đẹp, đem lại lợi ích cho chính bản thân người đó và những người xung quanh họ. Những người có thân tâm hoà hợp khi giải quyết công việc sẽ giải phóng ra những năng lượng của sự vui vẻ, thoải mái, dễ chịu, họ làm cho chính họ vui và làm cho những người xung quanh cũng được ở trong trạng thái vui vẻ đó - sự ảnh hưởng của năng lượng.

Ngược lại, người giải quyết công việc dựa trên thành kiến, định kiến có sẵn từ lâu hoặc từ rất lâu sẽ tạo ra năng lượng của sự ngột ngạt, khó chịu, bức bối cho những người xung quanh bởi vì họ đã bị chói buộc và không thể đặt mình vào vị trí của người khác. Ngoài ra, khi giải quyết công việc dựa trên những nhận thức lỗi thời, chính bản thân họ cũng bị mệt mỏi và khó chịu, vì sao? Bời vì, những hành đồng, lời nói đem lại vui vẻ, thoải mái chỉ xuất hiện khi nó nằm trong sự cân bằng với những gì đang diễn ra tự nhiên. Bỏ qua những quy luật tự nhiên đang vận hành xunh quanh mình, tìm đến cách giải quyết dựa trên những thành kiến, định kiến cứng nhắc sẽ là con đường tạo ra chuỗi kết quả mất cân bằng, rối loạn và mệt mỏi.

Chuyển hoá thành kiến, định kiến

Nếu bạn muốn cuộc sống của mình dễ chịu hơn, muốn những gì bạn tạo ra đem lại lợi ích cho chính bản thân bạn và người khác thì cần thực hành chuyển hoá những thành kiến định kiến trong chính tâm trí bạn. Nó giống như những người làm vườn phải nhổ bỏ những cây cỏ dại trên khu vườn trồng cây ăn quả của mình, vì nếu không chịu nhổ bỏ cỏ dại, sự màu mỡ của đất vườn sẽ ngày càng mất đi, những lứa thu hoạch sẽ ngày càng kém chất lượng và không thể sử dụng. Cũng như vậy, nếu để tâm trí bạn tràn ngập những thành kiến, định kiến, những quan điểm cứng nhắc thì những gì bạn làm ra sẽ có chất lượng ngày càng kém.

Chúng ta có nhiều loại thành kiến, định kiến do sự tiếp nhận thông tin không có sự sàng lọc cẩn thận và đặc biệt là không chịu rút ra bài học từ những sai lầm do hành động dựa trên nhận thức sai. Có thể nêu vài ví dụ về những thành kiến, định kiến phổ biến như: nhiều tiền thì sẽ không hạnh phúc, nam vô tửu như kỳ vô phong (nam phải uống rượu mới là mạnh mẽ), uống rượu say mới hay nói thật, uống rượu bia không hết mình là không tôn trọng, một lần sai là cả đời sẽ sai, sống cứ bình thường là được không cần phải cố gắng, cuộc sống ngắn ngủi cần dành thời gian để hưởng thụ sớm, không nên lao động quá nhiều mà nên dành thời gian nghỉ ngơi, thành công chỉ là do may mắn, chỉ duy nhất tin vào những gì bản thân cho là đúng, có tiền là có tất cả, muốn khoẻ phải uống thuốc bổ, ăn cơm gây béo, ăn chay là tốt nhất v.v..

Để chuyển hoá được thành kiến, định kiến chúng ta cần bắt đầu với sự thực hành đưa tâm trí trở lại với cơ thể. Nếu bạn chưa quen thì hãy thực hành cho quen, bởi vì việc đưa tâm trí trở lại với cơ thể là bước đầu tiên và cũng là quan trọng nhất của quá trình tạo ra những nhận thức đúng đắn về những gì đang diễn ra, từ đó xoá bỏ sự ảnh hưởng ngấm ngầm của thành kiến, định kiến với lời nói và hành động của bạn.

Khi tâm trí đã quen và thường xuyên có thể cảm nhận những gì đang diễn ra trên cơ thể, bạn sẽ tự động được bổ sung thêm 1 thói quen nữa đó là cảm nhận được chính những suy nghĩ của mình. Bạn hãy làm quen và dành thời gian cảm nhận những gì đang diễn ra trong tâm trí mình, điều này rất quan trọng để bạn nhận diện được hoạt động ngấm ngầm của những thành kiến, định kiến ẩn sâu trong tâm trí.

Ví dụ về cách thực hành: trong khi sử dụng mạng xã hội, trong tâm trí chúng ta thường xuất hiện nhiều cảm xúc khác nhau khi nó phải tương tác với những trạng thái cảm xúc của người khác như: vui, buồn, ghen tị, bức xúc, chê bai, hả hê, ghê tởm, mừng thầm...Giờ bạn hãy thử vừa lướt mạng xã hội vừa cảm nhận cơ thể mình xem sao, tức là khi bạn nhìn vào màn hình điện thoại, bạn vẫn biết rõ tư thế của cơ thể đang như thế nào, biết rõ những cảm giác đang diễn ra trên cơ thể (hãy đọc lại phần Sức mạnh chữa lành của tinh thần P3: Trở về để thực hành tốt hơn). Khi đó, bạn sẽ tự nhiên thấy mình trở nên bình tĩnh hơn và cảm xúc ít chi phối hơn. Ngoài ra, với việc thực hành thường xuyên bạn sẽ còn có khả năng thấy rõ những cảm xúc đang thay đổi, nhảy nhót trong tâm trí chính mình, bạn còn biết được đây là cảm xúc gì, kia làm cảm xúc gì, cảm xúc nào diễn ra dài, cảm xúc nào diễn ra ngắn, cảm xúc nào mạnh, cảm xúc nào yếu và tất nhiên còn nhiều điều nữa tuỳ thuộc mỗi người.

Bạn hãy thực hành kĩ thuật này thường xuyên nhất có thể để nó tạo thành thói quen thường trực, khi đã có thói quen nhận biết dòng chảy cảm xúc, bạn sẽ bắt đầu có khả năng chủ động phát hiện được từng phần của gốc rễ - chắc chắn theo hướng này đến một ngày nào đó, bạn sẽ thấy ra được những thành kiến, định kiến ẩn sâu trong tâm trí mình. Việc tìm kiếm này giống như chúng ta lần theo dòng chảy của dòng sông trở lại nơi nó bắt đầu, hoặc lần theo phần rễ cây ngoi lên để tìm ra gốc cây.

Có một điểm rất đặc biệt tại thời điểm bạn nhận diện được những thành kiến, định kiến của chính mình đó là nó sẽ tự động tan biến, tự động được xoa bỏ khỏi tâm trí bạn bởi vì khi đó tâm trí đã trở về với sự vận hành mạnh mẽ của tự nhiên. Chỉ có sự cân bằng, những điều tốt đẹp mới tồn tại được cùng với tự nhiên.