Tại sao khí công có thể giúp con người phòng bệnh và chữa được bệnh
Sự phát sinh và phát triển của bệnh quyết định bởi mâu thuẫn giữa trạng thái chức năng của cơ thể (nguyên nhân bên trong) và sự tấn công của nhân tốt gây bệnh (nguyên nhân bên ngoài)
Muốn giữ sức khoẻ, phòng bệnh và chữa bệnh, ta phải giải quyết tốt cả hai khâu, trong đó khâu quyết định là trạng thái chức năng của cơ thể. Trong một vụ dịch cúm, ở cùng một hoàn cảnh có người mắc bệnh, có người không. Người mắc bệnh là người không có đủ sức chống đỡ với sự tấn công của nhân tố gây bệnh. Người không mắc bệnh là người có sức chống đỡ tốt. Khi đã mắc bệnh rồi cũng thế, nếu sức chống đỡ của người bệnh yếu, bệnh sẽ tiến triển, nặng dần đến khi nào cơ thể đủ sức chống đỡ bệnh mới lui, và nếu không còn sức chống đỡ nữa thì chết. Ngược lại, nếu sức chống đỡ tốt bệnh sẽ chóng khỏi.
Trong cuộc sống, ăn uống, sinh hoạt, tình cảm, học tập, lao động, chiếu đấu, nghỉ ngơi, giải trí, thuốc men, tiêm chủng, bệnh tật,...đều có ảnh hưởng trực tiếp đến sức chống đỡ của cơ thể. Chúng có thể nâng cao, song cũng có thể làm suy yếu sức chống đỡ đó.
Riêng các phương pháp tự rèn luyện như khí công, thể dục, nếu tập tốt thường chỉ có tác dụng nâng cao sức chống đỡ, cải thiện trạng thái chức năng của cơ thể, để có đủ sức thích ứng với ngoại cảnh và nội môi, đảm bảo cho cơ thể luôn ở trong trạng thái chức năng sinh lý bình thường. Khí công gồm luyện ở tư thế tĩnh, chủ yếu là hoạt động của hệ thần kinh và luyện thở, mục đích là luyện nội tạng và luyện ở tư thế động, chủ yếu là tự xoa bóp, vận động, mục đích là luyện ngũ quan gân cốt.
Bằng cách luyện ở tư thế tĩnh, con người thông qua luyện hoạt động của vỏ não, và luyện thở để đạt cơ thể dãn và tinh thần yên tĩnh nhằm điều chỉnh những mất cân bằng và nâng cao sức làm việc của vỏ não, đồng thời điều chỉnh những mất cân bằng và nâng cao sức làm việc của hệ thần kinh thực vật.
Ví dụ về điều chỉnh những mất cân bằng và nâng cao sức làm việc của vỏ não. Bệnh thần kinh suy nhược là do hai quá trình cơ bản của tế bào não là ức chế và hưng phấn bị suy yếu. Ức chế suy yếu thì nghỉ ngơi không đầy đủ, ngủ khó, ngủ không say, nhiều mộng, không ngủ được, người mệt mỏi. Hưng phấn suy yếu thì hay quên, không tập trung làm việc được. Với cách tập dãn và yên tĩnh, ta đã tập để chủ động nghỉ ngơi, nâng cao từng bước hoạt động ức chế của vỏ não. Néue tế bào vỏ não ức chế tốt, tức nghỉ ngơi tốt thì sẽ hưng phấn tốt tức làm việc tốt. Như vậy, qua luyện tập ta có thể bồi bổ cho cả hai quá tình ức chế và hưng phấn của tế bào vỏ não. Nếu thường xuyên luyện tập, hoạt động sinh lý của tế bào vỏ não sẽ ngày càng tốt và được củng cố, bệnh sẽ khỏi và ít khả năng tái phát.
Ví dụ về điều chỉnh những mất căn bằng và nâng cao sức làm việc của hệ thần kinh thực vật. Cơn hen do cơ trơn ở các phế quản có thắt và niêm mạc phù nề gây nên. Hoạt động này do thần kinh thực vật chi phối. Muốn cắt cơn hen, phải làm mất sự co thắt các cơ trơn và sự phù nề của niêm mạc ở phế quản. Với các tập ở tư thế tĩnh, để đạt cơ thể dãn và tinh thần yên tĩnh, ta có thể chủ động làm ức chế vỏ não và sau đó ức chế của trung khu thực vật ở mức độ nhất định. Do đó, cơ trơn ở phế quản không bị cơ thắt nữa, niêm mạc hết phù nề và cắt được cơn hen. Nếu ta thường xuyên luyện tập khí công, trạng thái chức năng của cơ thể được cải thiên, phản ứng của thần kinh thực vật đối với các kích thích của ngoại cảnh và nội môi trở lại bình thường, thì cơn hen cũ không có điều kiện để phát sinh. Nói khác đi, có thể phòng không để cho cơn hen tái phát.
Hoạt động của vỏ não tốt, hoạt động của trung khu thần kinh thực vật tốt sẽ ảnh hưởng tốt đến hoạt động của các bộ phận trong cơ thể, cơ thể sẽ khoẻ mạnh.
Khi tập thở ta có thể sử dụng và phát huy tốt tác dụng của cơ hoành, trong việc nâng cao chức năng hô hấp, cải thiện tuần hoàn ở ổ bụng (nơi tuần hoàn ứ trệ nhất) và xoa bóp nhịp nhàng các nội tạng, nâng cao chức năng sinh lý của chúng.
Vỏ não, trung khu thần kinh thực vật hoạt động tốt, nội tạng tốt, hô hấp và tuần hoàn được cải thiện, nhất định hoạt động của toàn cơ thể sẽ tốt, cơ thể sẽ khoẻ mạnh, dẻo dai. Đây là điều kiện cơ bản để ta có sức khoẻ, làm việc tốt, phòng bệnh và chữa được bệnh.
Qua kiểm tra những người đang tập khí công ở tư thế tĩnh người ta thấy có nhiều thay đổi rất có lợ i cho cơ thể như:
- Điện não đồ của người tập khí công đạt yên tĩnh có làn sóng alpha tăng cả về biên độ và thời gian xuất hiện, biểu hiện của quá tình ức chế của vỏ não được tăng cường.
- Điện thế ở da của người đó giống như của người ngủ khi uống thuốc ngủ
- Thời trị cơ, thời trị tiền đình (thời trị tức là thời gian từ lúc bắt đầu kích thích đến lúc cơ thể phản ứng tính bằng đơn vị 1 phần 1000 giây) kéo dàn gấp 2-6 lần hơn khi không được luyện tập, chúng biểu hiện sự phản ứng của vỏ não, của trung khu thần kinh thực vật chậm chạp hơn lúc bình thường.
- Khi luyện khí công, nước bọt tiết ra ít hơn, nhu động của ruột, dạ dày tăng lên, mạch máu dãn ra, huyết áp ở người tăng huyết áp hạ xuống. Tất cả những thay đổi ở trên đều là biểu hiện của hoạt động thần kinh giao cảm giảm đi và hoạt động của thần kinh phó giao cảm tăng lên.
- Nếu tập ở tư thế nằm hoặc ngồi, người tahasy số lần thở trong một phúc giảm xống còn trung bình 10 lần/phút, số lượng không khí vào phổi trong 1 lần tăng hơn lúc thường trung bình 78%, số lượng không khí vào phổi tron g1 phút giảm hơn lúc thường trung bình 26,4%, số lượng oxy tiêu hao trong 1 phút giảm hơn lúc thường trung bình hơn 16,5%, số lượng CO2 thải ra trong 1 phút giảm hơn lúc thường trung bình 20,9%, chuyển hoá giảm trung bình 19%, trên cơ sở người làm chuyển hoá cơ bản, tiếp tục làm khí công ở tư thế nằm, chuyển hoá lại tiếp tục giảm thấp hơn chuyển hoá cơ bản trung bình 18,5%. Những điều trên chứng tỏ khi tập ở tư thế tĩnh, nằm hoặc ngồi, sự tiêu hao năng lượng ở trong cơ thể giảm xuống, có lợi cho việc bồi bổ cơ thể.
Sau khi tập khí công và sau một thời gian tập khí công kiểm tra lại người ta thấy:
- Ở người tăng huyết áp, trước khi tập khí công không xây dựng được phản xạ có điều kiện chớp mắt nhưng sau khi tập khí công một thời gian đã có thể xây dựng được phản xạ đó, đồng thời có thể củng cố được. Điều này chứng tỏ hoạt động của vỏ não đã được cải thiện và nâng cao.
- Sau khi tập khí công, kiểm tra thấy nước bọt tiết ra niheefu hơn lúc đang tập, nhiều hơn cả lúc chưa tập, huyết áp của người tăng huyết áp có thể duy trì ở mức bình thường, người hen ít cơn hơn hoặc không còn cơn nữa, tiêu chảy hoặc táo bón giảm hoặc khỏi, người đau dạ dày có thể hết cơn đau, có người lành cả vết loét, tiêu hoá tốt hơn, tuần hoàn tốt hơn. Những thay đổi trên chứng tỏ hoạt động của thần kinh thực vật được cải thiện và nâng cao.
Tập ở tư thế động là đã trực tiếp xoa bóp ngũ quan và vận động gân cốt. Xoa bóp tác động đến da thịt gân khớp thần kinh mạch máu gây nên những thay đổi nhất thời về hoạt động của thần kinh, nội tiết thể dịch, ảnh hưởng tốt đến hoạt động của cơ thể, làm cho quá trình dinh dưỡng, năng lực làm việc của ngũ quan, nội tạng và toàn cơ thể được cải thiên và nâng cao. Nhờ đó cơ thể thích ứng được dễ dàng với ngoại cảnh và nội môi và phản ứng nhạy bén, chính xác đối với những kích thích của chúng.
Xoa bóp vận động ảnh hưởng tốt đến các bộ phận của cơ khớp, làm dây chằng khoẻ khoắn dẻo dai, hoạt động tốt hơn, giảm được hiện tượng bong gân chẹo chân ở người lớn tuổi, làm chất dịch ở ổ khớp tiết ra nhiều hơn, làm bắp thịt dẻo dia, bền bỉ hơn, chóng hết mệt mỏi hơn, có khả năng giữ cho bắp thịt không bị teo khi có bệnh. Qua đó, tạo điều kiện để cơ thể có thể vận động tốt hơn, lao động tốt hơn và dễ dàng đạt được các phẩm chất vận động làm nhanh, mạnh, bền, khéo.