Học Y học cổ truyền bắt đầu từ đâu

Học Y học cổ truyền là học điều gì?

Học: là quá trình bộ não tiếp nhận những kiến thức, kĩ năng hoặc hệ thống kiến thức, kĩ năng nào đó rồi sắp xếp lại thành thành hệ thống hiểu biết thông qua quá trình ghi nhớ, tư duy, phân tích... để cuối cùng là thực hiện thành công một công việc, nhiệm vụ, hoạt động nào đó.

Y: là những phương pháp giúp con người sống khoẻ hơn trong trường hợp bình thường hoặc khi có bệnh tật. Phương pháp giúp con người khoẻ hơn trong trường hợp bình thường gọi là các phương pháp dưỡng sinh. Còn giúp con người khoẻ hơn khi có bệnh gọi là các liệu pháp trị liệu, chữa bệnh, chữa lành, phục hồi.

Cổ truyền: là những tri thức, kinh nghiệm, trải nghiệm, hiểu biết có lịch sử lâu đời, được nhận thấy hoặc chứng minh là đúng đắn, hiệu quả tại thời điểm hiện tại

Y học cổ truyền: là tập hợp những phương pháp, kĩ năng, hiểu biết, kinh nghiệm... có lịch sử lâu đời được được sắp xếp lại một cách có hệ thống thành những học thuyết, lý thuyết, phương pháp, liệu pháp giúp dưỡng sinh, phục hồi và trị liệu để có sức khoẻ tốt hơn. Ngày nay, y học cổ truyền không những giúp cho con người có sức khoẻ mà còn giúp cho những loài vật sống gần gũi với con người khoẻ mạnh ví dụ người ta đã châm cứu cho ngựa và chó để giúp chúng khoẻ mạnh hơn.

Phân tầng trong Y học cổ truyền tại Việt Nam

Việt Nam là nước có lịch sử y học cổ truyền lâu đời với nhiều Danh y nổi tiếng như Thiền sư Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác, Nguyễn Đình Chiểu v.v..

Hiện nay tại Việt Nam hệ thống Y học cổ truyền đã có hệ thống sách giáo khoa và chương trình đào tạo bài bản trong các trường đại học Y lớn với các hệ đào tạo: Bác sỹ, Thạc sỹ, Tiến sỹ. Ngoài ra, còn nhiều hệ đào tạo khác như: kĩ thuật viên xoa bóp bấm huyệt, Y sỹ Y học cổ truyền, Dược sỹ Y học cổ truyền.

Ngoài việc học trong các chương trình một cách bài bản, hiện nay với xu hướng tái phục hồi và phục hưng y học cổ truyền tại Việt Nam và trên toàn cầu, đã có rất nhiều chương trình đào tạo ngắn hạn, sách vở, video hướng dẫn cách học và ứng dụng y học cổ truyền trong đời sống hàng ngày và chăm sóc sức khoẻ chủ động.

Thế mạnh của Y học cổ truyền

Thực tế cho thấy, Y học cổ truyền tỏ ra mạnh mẽ với việc xây dựng những thói quen chăm sóc sức khoẻ chủ động cho mỗi người và cộng đồng. Với hệ thống trí tuệ sâu sắc chứa đựng trong những học thuyết và kinh nghiệm phòng chữa bệnh, Y học cổ truyền tỏ rõ vai trò nâng cao chất lượng sức khoẻ cộng đồng một cách mạnh mẽ, hiệu quả, an toàn và ít chi phí.

Ngoài ra, Y học cổ truyền còn có thể giúp phục hồi và trị liệu được rất nhiều loại bệnh tật mà Y học hiện đại (Tây y) bó tay, bởi vì mỗi nền y học có một góc nhìn và các xử lý vấn đề khác nhau vì thế khi Tây y không chữa được thì Đông y lại chữa được hoặc khi Đông y không chữa được thì Tây y lại chữa được hoặc kết hợp cả hai.

Y học cổ truyền là nền y học thân tâm và y học tổng thể, vì thế một lợi thế đặc biệt của nó đó là khả năng xử lý tận gốc rễ bệnh tật thông qua những phương pháp chẩn đoán đặc biệt nhằm tìm ra chân tướng gốc rễ bệnh tật nằm sâu trong tâm trí mỗi người. Khi sử dụng những phương pháp chữa bệnh Y học cổ truyền thì chắc chắn người bệnh ngoài việc phục hồi thể chất còn thấy sự phục hồi về cả năng lượng tinh thần nữa.

Ngoài ra còn rất nhiều lợi ích khác khi sử dụng Y học cổ truyền thông qua những bài thuốc dân gian, thuốc nam trị bệnh, ẩm thực dưỡng sinh, cây thuốc vườn nhà, khí công dưỡng sinh... được cha ông, tổ tiên lưu truyền lại qua các thế hệ.

Nên bắt đầu học Y học cổ truyền như thế nào?

Tuỳ vào mục đích của mỗi người thì chúng ta sẽ chọn con đường đi cho phù hợp, sẽ có 2 con đường đi phổ biến như sau:

Con đường ngắn, kiến thức nông, ứng dụng đơn giản: những người chọn con đường này thì không cần quan tâm mấy đến kiến thức giải phẫu học, sinh lý học, bệnh học của Y học cổ truyền mà chỉ cần nhớ một số kinh nghiệm hay, kĩ năng phục hồi và trị liệu rồi từ đó thường xuyên áp dụng cho bản thân mình hoặc người thân là được. Kiểu học này giống như người học tiếng Anh bồi, nói được, nói trôi chảy nhưng không bài bản. Kiểu học này nên áp dụng trong phạm vi nhỏ như gia đình, thôn xóm và tránh mở rộng bởi vì y học không phải đơn giản, nó ẩn chứa nhiều nguy cơ gây hại cho người khác nếu không được đào tạo bài bản.

Con đường dài, kiến thức sâu rộng, ứng dụng chuyên sâu, đa dạng: nếu chọn con đường này chúng ta bắt buộc phải học trong một trường đào tạo nào đó để có bằng cấp y học và chứng chỉ hành nghề. Đây là con đường của những người làm nghề Y học cổ truyền chuyên nghiệp, bài bản. Những kiến thức của họ là sâu rộng, đa dạng và có thể biện luận, phân tích, phán đoán, tiên lượng về một tình trạng bệnh tật nào đó.

Điểm đặc biệt: học Y học cổ truyền khác với Tây y bởi vì Y học cổ truyền luôn gắn liền với tự nhiên và là nền y học thân tâm, vì thế muốn giỏi sâu về Y học cổ truyền chúng ta phải học cách cảm nhận tự nhiên và cảm nhận thân tâm thông qua những phương pháp, bài tập như khí công dưỡng sinh, luyện thở, xoa bóp kinh lạc, bấm huyệt dưỡng sinh, thiền, yoga, võ thuật cổ truyền, thư pháp v.v..